Lijk opgetrokken
‘Zaterdagavond werd uit de vaart alhier, door L. Bondt, wonende bij de Ezelpoort, het lijk opgehaald van Frans Phlips, brouwersgast, wonende in de Raamstraat, die sedert enige maanden tekens van zinsverbijstering gaf.’ – Gazette van Brugge, 8 juli 1912

Frans Phlips’ overlijdensakte

Frans Phlips, of volgens zijn geboorteakte ‘François Jacques Phlips’, is mijn vijf keer achteroom. Wanneer ik zijn overlijdensakte d.d. 8 juli 1912 vond, las ik dat hij ‘gister om vijf uren ‘s morgens overleden is langs de openbaren weg in de Stadswaters nabij de Ezelpoort‘. Enigszins verbaasd over deze uitzonderlijke vermelding, dacht ik: ‘dat moet ik verder onderzoeken!’. Dit kon vermeld zijn in de lokale kranten van destijds, aangezien een dergelijke dood wel wat nieuwswaarde heeft.

Frans Phlips’ leven

François Jacques Phlips werd geboren in Brugge op 3 maart 1856 als laatste kind van Carolus Phlips en Catharina Petit. Vader was blauwverver en moeder kantwerkster. Frans werd brouwersknecht, heel waarschijnlijk bij Brouwerij Den Os in de Raamstraat, waar hij woonde. Hij trad vrij laat in het huwelijk. Eind september 1897 huwt hij op 41-jarige leeftijd met weduwe en kantwerkster Ludovica Bruynooghe. Ze was tien jaar jonger dan hij. Het koppel bleef kinderloos. Ook in haar vorig huwelijk trouwens had Louisa geen kinderen gekregen. Frans en Louise leefden samen met zijn tweetjes in de Raamstraat D. 61 in Brugge.

Brouwerij Den Os

Tragisch overlijden

Wat was er nu gebeurd op zaterdagavond 6 juli 1912? Zijn lijk werd opgetrokken uit het water aan de Ezelpoort. Wat bracht Frans in de Stadswaters? Hoezo ‘zinsverbijstering‘?

Als we onderstaande krantenartikels uit de lokale kranten ‘Gazette van Brugge’ en ‘Burgerwelzijn’ erbij nemen, lezen we dat zijn lijk werd opgetrokken uit het water aan de Ezelpoort. Er vallen in deze artikels twee dingen op. Zijn lijk werd gevonden op zaterdagavond, terwijl de overlijdensakte spreekt van zondagochtend als moment van overlijden. Vermoedelijk gebeurde de officiële vaststelling van zijn overlijden door de wetsdokter pas de ochtend na het vinden van zijn lichaam. Nog opvallender is dat men spreekt over ‘enige tekens van zinsverbijstering‘ die hij ‘sedert enige maanden gaf’.

Overlijden echtgenote en overmatig alcoholgebruik?

Frans lijkt dus enige maanden al niet helemaal zichzelf te zijn geweest en niet bij zinnen. Hij werkte natuurlijk in een brouwerij, waar het bier gemakkelijk voorhanden was. Was hij dronken in het water gesukkeld? Het is zeker mogelijk.

De plaats waar het lichaam van Frans Phlips werd gevonden, in de Stadswaters bij de Ezelpoort in Brugge, is vlak bij zijn woonplaats én werkplaats in de Raamstraat. Het is slechts 500 meter verder. Hij is er dus vast na zijn werk of gewoon van thuis uit erheen gewandeld.

‘Sedert enige maanden’. Zeven maanden eerder, op 3 januari 1912, was zijn vrouw Louise overleden. Deze emotioneel zware klap kan bijgedragen hebben tot de zinsverbijstering gedurende enige maanden. Het kan ook aanleiding gegeven hebben tot meer of overmatig drankverbruik. Was dit het geval? Het lijkt me aannemelijk, maar de ware toedracht zullen we nooit zeker weten.

François Jacques Phlips
° 3/3/1856, Brugge – † 7/7/1912, Brugge

Bronnen

• Archiefbank Brugge, Akten burgerlijke stand, Brugge, overlijdens, 1912, hoofdregister, 0551.jpg
• Erfgoed Brugge, Burgerwelzijn 8/7/1912, pagina 2 van 4
• Erfgoed Brugge, Gazette van Brugge 8/7/1912, pagina 3 van 4
• Erfgoed Brugge, Stadsarchief Brugge / Jacques A. Rau, Beeldbank Brugge, Binnenkoer van een brouwerij in de Raamstraat
• Erfgoed Brugge, Stadsarchief Brugge / kaarten en plannen, Plan général de la Ville de Bruges, Service technique, 1904-1907
• Oude postkaarten, Ezelpoort (Oostendse poort) in Brugge

---

Graag een seintje bij het volgende blogbericht?

---